شرکت دانش بنیان
رهیافت دانش ایرانیان
چندقلوزایی در گوسفند افشاری
چندقلوزایی در گوسفند افشاری
همانطورکه در مطالب گذشته مشاهده گردید در کشورهای مختلف اهداف پرورش گوسفند متفاوت است. اما در بسیاری از کشورها تولید گوشت یکی از اهداف اصلی پرورش گوسفند می باشد. در کشور ما پشم گوسفند با توجه به قیمت پائین آن در حال حاضر ارزش اقتصادی چندانی ندارد. حتی در برخی موارد مشاهده شده است که هزینه پشم چینی را نیز پوشش نداده است. ارزش تولید شیر قابل توجه است اما با توجه به اینکه اغلب نژادهای گوسفند در ایران شیر زیادی تولید نمی کنند این محصول نقش زیادی در در آمد حاصل از گوسفنداری ندارد. اما هم به لحاظ نیاز جامعه و در نتیجه بازار فروش و هم به لحاظ توان و مقدار تولید در کشور ما تولید گوشت از اهداف اصلی پرورش گوسفند می باشد. اما از طرفی هزینه های نگهداری دام بخصوص هزینه های خوراک همیشه رقم بالایی را به خود اختصاص می دهد. در نتیجه دامهای کوچک در اغلب اوقات سال به مرتع و پس چر وابسته هستند. در سالهایی که میزان نزولات جوی پایین است به دلیل کاهش علوفه در مراتع در آمد دامداران دارای دامهای کوچک به میزان زیادی کاهش می یابد. در چنین شرایطی کاهش درآمد گوسفنداران در مقایسه با پرورش دهندگان دامهای سنگین که به صورت متمرکز پرورش مییابند شدت بیشتری دارد. برای اینکه گوسفنداری بتواند به خوبی در شرایط مختلف قابلیت رقابت داشته باشد بایستی بتواند در شرایط پرورشی تا حدودی متمرکز نیز سود آور باشد. منبع اصلی درآمد دامداران از محل فروش بره می باشد. در نتیجه به هر طریقی که بتوان تعداد بره به ازای هر میش در یک گله را افزایش داد به همان نسبت در آمد دامدار افزایش خواهد یافت.دو راهکار برای افزایش تولید بره وجود دارد که عبارتند از: افزایش تعداد قلوها به ازای هر زایش و بیش از یکبار زایش در سال. در این زمینه تجارب مختلف و گاه متفاوتی وجود دارد که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرد.
امروزه در دنیا نژادهای زیادی از گوسفند وجود دارند که میزان چند قلوزایی بالای دارند. از جمله این نژادها می توان Romanov, Booroola Merino, Barbados Blackbelly, British Milk Sheep و Finnsheep را نام برد.هر کدام از این نژادها در کشورهای مختلفی چه بصورت خالص و یا آمیخته و نیز برای انتقال تک ژن عامل چندقلورایی مورد استفاده قرار گرفته¬اند. اما آنچه از گزارشات و تجارب مختلف بدست آمده است این است که هیچکدام را نمی¬توان برای تمام شرایط آب هوایی، آمیخته گری و نیز اتقال تک ژن مورد استفاده قرار داد. بلکه برای هر منطقه و در صورت انتقال ژن هر نژاد بایستی پس از مطالعه و بررسی کامل از نژاد مناسب حاوی قابلیت یا ژن چند قلوزایی استفاده کرد. در ادامه به برخی از تجارب موجود در این زمینه اشاره خواهد شد.
در نژاد برولا مرینو میانگین میزان چند قلو زایی ۴/۲ و با دامنه ای از یک تا شش بره به ازای هر میش می باشد. این گوسفند در اکثر اوقات سال قابلیت جفت گیری دارد. جهشی در ژن BMPR-1B این نژاد باعث شده است که میزان دو قلو زایی به میزان زیادی افزایش یابد. آلل جهش یافته این ژن FecB نامیده می شود. در دو نژاد گارول هند و Hu چین این ژن تثبیت شده است و به نظر می¬رسد که منشاء FecB یکی از این دو نژاد یا مستقلا هر دو نژاد باشند.تا سال۲۰۰۹ ژن FecB در ۱۹۰ کشور دنیا به بیش از ۴۸ نژادگوسفند انتقال داده شده است.در هندوستان وارد کردن الل FecB در بین سال¬های (۲۰۰۸-۲۰۰۳) در ۲۶ گله کوچک ارزیابی گردیده است.دراین کشور از وارد کردن ژن FecB به گوسفند، در گله¬های کوچک نتایج مثبتی عاید گردیده است.نتایج انتقال ژن FecB در استرالیا و آمریکا منفی بوده است، در فرانسه و اندونزی دلایل برای خوشبینی وجود دارد. در حالیکه در هند، چین و سرزمینهای اشعالی تجربه این کار مثبت بوده است.
در مورد FecB ژن دو نژادی که باید با هم تلاقی داده شوند باید از شایستگی نسبی نزدیک به هم برخودار باشند. بعد از وارد کردن ژن یا ژن¬های افزایش باروری در دام¬های گوشتی نکات زیادی از لحاظ اقتصادی بایستی مورد توجه قرار گیرد. جنبه های اقتصادی – اجتماعی ایجاد ترکیب¬های جدید ژنتیکی دام نیز موضوعی مهم و پیچیده است که بایستی مورد توجه قرار گیرد. برای نمونه در خراسان چون گوسفندان با دنبه کم یا بدون دنبه نتایج خوبی در گذشته نداشته¬اند، در حال حاضر نیز این نوع گوسفندان کمتر مورد توجه دامداران می¬باشند.
افزایش باروری در گله¬هایی مفید خواهد بود که درصد باروری یا دوقلوزایی پایین باشد و نتایج هندوستان نشان می¬دهد که ۱۶۰ درصد بره¬زایی، اقتصادی¬ترین حالت است. همچنین گله¬های ثابت نسبت به گله¬های کوچ¬رو سوددهی بیشتری دارند، بخصوص اینکه در جای ثابت علوفه به اندازه کافی وجود داشته باشد. در هندوستان وتعدادی از کشورهای دیگر تلاقی برگشتی برای نژاد محلی بهتر از حالت ایجاد یک نژاد جدید است.
در ارتباط با اصلاح نژاد گوسفند و سامان دهی تولید در این بخش دو نکته اساسی وجود دارد، که یکی سیستم تولید و دیگری نیاز بازار یا مصرف کننده می¬باشد. در ایران اغلب سیستم پرورش یا تولید به صورتیکبار زایش درسال و سیستم مرتعی است. سیستم چند بار زایش ( هفت یا هشت ماه یکبار) کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
اکبر
با سلام میخواستم بدونم این نژاد اصلاح شده جیره مخصوصی داره یا نه؟ و اگر جواب مثبته اون جیره رو در اختیار دامدار قرار خواهید داد؟ به هر حال هزینه چند برابری نسبت به دام معمولی دارن و در صورت عدم تغذیه مناسب احتمال تلف شدن هم هست
با صرفه ترین روش با پیشنهاد شما کدوم حالته؟ خرید میش همو یا قوچ همو؟ یا پیشنهاد بهتری دارین مثل خرید بره همو یا هترو؟
admin
سلام. فرق خاصی در جیره های این نژاد نیست و شرایط نگهداریشان مانند نژادهای معمولی میباشد.
وحید33
سلام برای شهرستان سیرجان در استان کرمان برای چندقلوزایی چه نژادی مناسب است برای شروع خوب؟
admin
سلام. از دامداریهای مناطق خودتون جویا بشید و در صورت نگهداری نژاد افشار شما هم میتوانید تهیه کنید
ناصر
سلام چند نمونه از نمونه قوچ های موجود با قیمت ها رو میشه برام بفرستید از هر دو نژاد بر تایباد خراسان رضوی اب وهوای گرم وخشک
admin
سلام . با اقای مهندس جدیدی تماس بگیرید
۰۹۱۲۸۴۲۷۱۴۷
Azim
میش افشار چند قلو زا هستش ؟؟
admin
سلام . با اقای مهندس جدیدی تماس بگیرید
۰۹۱۲۸۴۲۷۱۴۷
سعید
سلام می خواستم ببینم قوچ افشاری با میش مهربان برای منطقه کوهستانی و سردسیر همدان به درد می خوره
admin
سلام. بله مشکلی ندارد
مجید
سلام خسته نباشید
میخواستم بپرسم که قوچ اصلاح شده وقتی با میشها ترکیب شده و بره‌های نر بدنیا اومد، میشه از همون بره قوچ‌ها بجای قوچ اولیه استفاده کرد و همون بازدهی قوچ اولیه رو داره؟
دوم اینکه اگر از میش‌های نژاد افشاری اصلاح نشده استفاده کنیم باز هم در اولین ترکیب چندقلوزایی اتفاق می افته؟
سوم اینکه حداقل و حداکثر تولید بره در هر بار زایش چه تعدادی خواهد بود؟
ممنون از پاسختون
admin
سلام. بهتره که جهت جلوگیری از همخونی برای یک دوره از قوچهای دامداری های اطراف استفاده شود و خون جدید وارد گله شود. اگر از قوچهای محلی با دامهای ماه ژندار استفتده کنید همون نتیجه استفاده از قوچ ژندار و ماده محلی رو میگیرید(یعنی سی الی ۵۰ درصد بره میشها ژندار میشوند). میانگین زایش در کل گله بر حسب رسیدگی حدود دو و دو به بالا میشود.
ناشناس
سلام
خودمونیم فقط تبلیغ گوسفندهای خودتون رو کردین ها.!!!
admin
سلام دوست عزیز. باید عرض کنیم که ما در اینجا فقط در مورد کاری که صورت گرفته و نتایج اون صحبت میکنیم و تصمیم نهایی رو خود دامدار میگیرد که کدام راه بهره وری بیشتری دارد و مسیر درست رو خود دامداران گرامی انتخاب مینمایند. موفق باشید
علی
شال بهتر است یا افشاری ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
admin
هر دو نژاد خوبی هستند. با اختلاف کم افشاری نتایج بهتری نشان میدهد
محسن
سلام ببخشید برای منطقه ی سردسیر و کوهستانی چه نژاد دوقلوزایی خوبه؟
گوسفند افشار اصلاح نژاد شده ی مطمئن چجور پیدا میشه؟
ازطریق جهاد میشه اقدام کرد؟
admin
سلام و ارادت. نژاد افشار سازگار با شرایط سردسیر و کوهستانی میباشد.
با اقای مهندس جدیدی تماس بگیرید
۰۹۱۲۸۴۲۷۱۴۷
محمود
سلام اگه میشی همیشه دوقلو زایمان کنه بره هاش هم دوقلوزایی میکنن
admin
سلام. همیشه اینطور نیست و این دو قلوزایی ربطی به ژن چندقلوزایی نداره و به پتانسیل خود دام و نحوه رسیدگی به دام ارتباط دارد.
مصطفی
سلام میش قزل افشار چند درصد دوقلو زایه؟
admin
سلام و ارادت. میش های ژندار میانگین ۲ و دو به بالا. میش های افشاری بدون ژن حدود ۱۰ درصد در کل گله دوقلوزا میباشند.